Multatuli’s legioen van Insulinde – Marie Anderson, Dek en de anderen –

“Amsterdam, Brussel, Den Haag 1862.

Multatuli heeft zijn Max Havelaar gepubliceerd, zijn Minnebrieven, zijn Vrije arbeid in Nederlandsch-Indië. Jonge vrouwen melden zich om hem te steunen in zijn strijd. En ‘Dek’, zoals hij wil heten, werft zelf ook rekruten. Sietske, Mina, Charlotte in Amsterdam. Mimi, Marie Anderson, Rosette in Den Haag. Mathilde en Stéphanie uit Brussel.
Met nog een paar anderen vormen zij een legioen van Insulinde.

Wat zou een ruime documentatie hier een schitterend verhaal opleveren! Brieven, dagboeken, foto’s, memoires … Maar er lijkt een taboe te rusten op dit onderwerp. Brieven zijn verloren gegaan of vernietigd. Het oudste dagboek van Mimi is verdwenen. Foto’s tonen dames op leeftijd, in plaats van strijdbare vrouwen. Alleen Sietske en Marie Anderson hebben hun herinneringen op schrift gesteld.

Mimi heeft, na Multatuli’s dood, zijn brieven uitgegeven, maar zij heeft erin geschrapt en zelfs hele brieven weggelaten. Of weggemaakt? Op die manier krijgt de speurtocht van Tristan Haan iets van een archeologische opgraving.
Uit een handvol steentjes moet een mozaïek worden gereconstrueerd. Niettemin: fascinerend werk. Gaandeweg ontstaat het beeld van een groep jonge vrouwen, met Marie Anderson voorop, die in onvrede leven met een maatschappij die hun een ondergeschikte plaats toewijst.

Multatuli-liefhebbers kunnen rekenen op onbekende documenten en illustraties.”