Op Basho’s smalle weg naar het hoge noorden

“De dichter en dagboekschrijver Matsuo Basho (1664-1694) is een fenomeen in de Japanse literatuur. Als dichter is zijn reputatie vooral verbonden aan de opkomst en bloei van de haiku. Op latere leeftijd trok hij zich meer en meer uit de wereld terug en werd hij een aanhanger van het Zenboeddhisme. In 1689 vertrok Basho voor zijn laatste grote reis naar de nog weinig geëxploreerde noordelijke provincies. Tijdens de reis schreef hij haiku’s, waartoe hem de soms bizarre ontmoetingen met de plaatselijke bevolking en de steeds weer imposante natuur inspireerden. Uiteindelijk bereikte hij de legendarische Heilige Bergen, waar hij zich vestigde tussen de heremieten. Het verslag van zijn wedervaren liet hij na in het fameuze De smalle weg naar het hoge noorden.

Driehonderd jaar later liet Lesley Downer, die al jaren in Japan woont, zich door het boek en het leven van Basho inspireren. Zij trad vanuit haar eigen hartstocht voor het Japanse landschap, de Japanse geschiedenis en de achtergronden van de Japanse cultuur in Basho’s sporen. Zij wilde met eigen ogen dat volgens velen zo achtergebleven en dus unieke gedeelte van Japan zien. Lesley Downer reisde alleen, net als Basho, en ze ontdekt inderdaad beetje bij beetje een wereld die de meeste japanners zelf als voorgoed verdwenen wanen. Ze ontmoette mensen die nog nooit westerlingen hadden gezien, leefde met hen en dichtte mee met hun dichters. En ten slotte gebeurt zelfs dat wat zij niet meer had durven verwachten: ze ontmoet de kluizenaars van de Heilige Bergen en wordt zelfs toegelaten tot ‘dat waarover niet gesproken mag worden …’.

In de stroom van nieuwe reisboeken is deze ontsluiting van onbekend Japan heel bijzonder. Het is literatuur, reislectuur, geschiedenis en biografie in  één.”