Timboektoe – alleen in zwart Afrika –

“Bettina Selby begon met haar fietstochten in afgelegen gebieden van de wereld toen haar kinderen groot waren en het huis uitgingen; in dit boek geeft ze een verslag van haar laatste reis, de meest exotische en gedurfde van allemaal, waarin ze het land bezocht van de oude, Afrikaanse rijken langs de zuidelijke rand van de Sahara.

Ze volgde de loop van de op twee na langste rivier van Afrika, de Niger, van Niamey naar de befaamde stad Timboektoe (Tombouctou) en verder naar Djenné en Ségou en laat ons een verloren wereld zien van steden die eeuwen geleden werden gesticht met de rijke winsten van de handel in zout en specerijen, goud en slaven. Sporen van het glorieuze verleden zijn nog zichtbaar in de fantastische architectuur van de moskeeën en in het ingewikkelde houtsnijwerk op deuren en muren in de doolhoven van smalle weggetjes. De armoede heeft de legendarische allure nog niet tenietgedaan.

Het was niet alleen de lokroep van deze steden die Bettina naar de Sahel bracht, maar tevens de ongenaakbare schoonheid van het land en nieuwsgierigheid naar de volken die daar tegenwoordig leven. Onder de Fulani en Toeareg zijn nog steeds trotse nomaden, die een sober leven leiden op de arme gronden waarop de woestijn steeds verder inbreuk doet; anderen, zoals de Bozo-visssers, hebben zich gevestigd in dorpen langs de rivier en vertrouwen op de grote bocht van de Niger om hen van handelswaar te voorzien en de honger opafstand te houden. In de ergen in het zuiden leven al eeuwenlang de Dogon in hun eigenaardige dorpen tegen de steile hellingen, nog steeds bezocht door de geesten van hun voorouders.

Het behoeft geen betoog dat het schouwspel van een eenzame vrouw op een fiets bijna evenveel verbazing als nieuwsgierigheid wekte. Maar zelfs een ATB was niet altijd opgewassen tegen de omstandigheden in de woestijn, dus nam Bettina, flexibel als altijd, haar toevlucht tot prauw, kameel of auto, naar gelang de omstandigheden. Terwijl de ‘sterke bruine god’ van de Niger als een leidmotief door haar verslag stroomt, ontvouwt zich aan weerszijden een verloren uithoek van Afrika. Vol echo’s uit het verleden, maar met een onzekere toekomst wordt het gebied hier door Bettina Selby beschreven, afgelegen, ontastbaar en in beweging.”